Loopbaanoriëntatie en -begeleiding: Praktijkvoorbeelden binnen het OPeRA-netwerk geanalyseerd

Binnen het voortgezet onderwijs helpen scholen leerlingen om zich te oriënteren op een toekomstige studie en loopbaan door middel van loopbaanoriëntatie en -begeleiding (LOB). De OPeRA-werkgroep ‘Studiekeuzebegeleiding‘ ontwikkelde in 2019 een model om LOB en studiekeuzebegeleiding binnen het voortgezet onderwijs en hoger onderwijs vorm te geven. Hoewel het model en bijbehorende rapport met adviezen goed werden ontvangen, bleek uit een inventarisatie in 2020 onder andere dat er behoefte was aan praktijkvoorbeelden en inzicht in de werkzame elementen van deze voorbeelden.

Daarom zijn Nicky de Vries en Mariëtte Huizinga (VU) binnen het OPeRA-netwerk op zoek gegaan naar praktijkvoorbeelden op het gebied van LOB en studiekeuzebegeleiding en de redenen waarom deze werken. Ze spraken onder andere met leerlingen, docenten, LOB-coördinatoren, schoolleiders en matchingscoördinatoren.

Uit het onderzoek van De Vries en Huizinga blijkt dat de succesvolle praktijken van LOB en studiekeuzebegeleiding inzetten op één of meerdere van de volgende aspecten:

1. ervaren en netwerken;
2. ontwikkeling van zelfkennis;
3. contact hebben met oudere leerlingen en studenten;
4. gesprekken houden met volwassenen;
5. goede informatievoorziening;
6. ontwikkeling van reflectievaardigheden;
7. interactief en activerend aanbod.

Daarnaast vonden ze drie randvoorwaarden voor het laten slagen van goede LOB en studiekeuzebegeleiding:

1. autonomie;
2. de rol van ouders;
3. het inzetten op een doorlopende leerlijn.

Twee knelpunten betreffen:

1. het gebrek aan tijd en/of budget;
2. ontbrekend draagvlak.

Binnen het OPeRA-netwerk is een grote diversiteit in het aanbod van LOB en studiekeuzebegeleiding. Deze diversiteit biedt een mooi uitgangspunt om van elkaar te leren en LOB en studiekeuzebegeleiding verder te versterken. Het ontwikkelen van LOB is een dynamisch proces, daarom is het van belang om binnen het OPeRA-netwerk met elkaar in gesprek te blijven en ervaringen te blijven uitwisselen.

Lees meer over de uitkomsten van het onderzoek en over de praktijkvoorbeelden van LOB en studiekeuzebegeleiding in het rapport: Loopbaanoriëntatie en -begeleiding: Praktijkvoorbeelden binnen het OPeRA-netwerk geanalyseerd