Webinar 2 februari 2021: ‘Persoons- en identiteitsvorming van leerlingen met een migratieachtergrond in Amsterdam Nieuw-West, relaas van een zoektocht'

05 feb Webinar 2 februari 2021: ‘Persoons- en identiteitsvorming van leerlingen met een migratieachtergrond in Amsterdam Nieuw-West, relaas van een zoektocht’

Geplaatst op 08:27h in Netwerkbijeenkomst door Anneke Smorenburg 0 Reactie's

Tijdens dit webinar nam Freek Op ’t Einde (rector van het Comenius Lyceum in Amsterdam) de 82 deelnemers mee in zijn ervaringen met persoonsvorming van leerlingen met een migratieachtergrond. Het Comenius Lyceum ligt in Amsterdam Nieuw-West, een wijk met veel bewoners met een migratieachtergrond (zie afbeelding), en de leerlingenpopulatie is hiervan een afspiegeling.

Freek citeert pedagoog Gert Biesta: “Er is behoefte aan een bredere kijk op wat goed onderwijs is, waarin kwalificatie en socialisatie altijd zijn ingebed in de vorming van de persoon gericht op een volwassen in de wereld willen zijn.”

Kwalificatie gaat om het verwerven van kennis, vaardigheden en houding.
Socialisatie gaat om burgerschapsvorming.
Persoonsvorming gaat om het bewaren en ontdekken van je eigenheid.

Daarnaast is self-efficacy heel belangrijk: het vertrouwen dat je hebt in een specifieke situatie. In het onderwijs is zowel de self-efficacy van de docent (het gevoel dat hij/zij de klas geeft) als de self-efficacy van de leerling belangrijk. Het uitgangspunt is wederkerigheid: erbij horen in plaats van stigmatisering.

Socioloog Iliass El Hadioui stelt dat leerlingen self-efficacy bereiken door te switchen en klimmen. Klimmen is voor leerlingen met een migratieachtergrond lastiger, omdat ze op drie ladders naast elkaar klimmen, waar dit voor andere subculturen vaak meer samenvalt: de thuisladder, de schoolladder en de maatschappelijke ladder. Niet willen of kunnen klimmen betekent dat leerlingen academisch onzeker blijven en geen vragen stellen. Niet willen of kunnen switchen betekent dat ze geen adequate studiehouding/-gedrag ontwikkelen.

De hypothese van Freek is dat je het klimmen en switchen naar self-efficacy stimuleert door persoonsvorming. Persoonsvorming en socialisatie liggen dicht bij elkaar, waardoor er een risico is dat je aan het socialiseren bent wanneer je bezig denkt te zijn met persoonsvorming, zeker op een school met een grote populatie leerlingen met een migratieachtergrond. Bij socialisatie is er vaak sprake van beïnvloeding en vorming. Bij persoonsvorming ruimte voor kritisch denken, autonomie en vrijheid van denken (dus ook religieus). Op het Comenius Lyceum laten ze leerlingen daarom werken aan bijvoorbeeld duurzame thema’s (zie afbeelding) die religie en cultuur overstijgen. De uitdaging daarin (dus de volgende stap) is dat de leerlingen hierbinnen ook onderzoek kunnen doen binnen de Islamitische filosofie.