Inzet studentbegeleiders bij Hogeschool Inholland succesvol

In de OPeRA nieuwsbrief van januari 2020 werd over een tweejarige pilot van het project Students4Students bij de opleidingen Social Work (Amsterdam en Haarlem) en Business Innovation (Diemen) bericht. Deze pilot werd in het pre-coronatijdperk geïnitieerd door een aantal samenwerkende lectoraten om met name eerstegeneratiestudenten, studenten die doorstromen vanuit het mbo en internationale studenten die nog maar beperkt in hun nieuwe (leer-)omgeving geïntegreerd zijn wegwijs te maken op het hbo en houvast te geven bij het verkennen van hun nieuwe sociale en didactische omgeving.

Er wordt binnen dit traject peer-to-peer ondersteuning geboden in (momenteel vooral online) bijeenkomsten waarin hogerejaarsstudenten nieuwkomers in hun eerste jaar coachen. De stamgroepen (5 tot 7 studenten) hebben om de week contact met hun studentcoach. Studentcoaches volgen een trainingstraject (coachingsvaardigheden, werkvormen) en hebben maandelijks een intervisiesessie met hun begeleidende docent en medecoaches, waarin ervaringen en casussen gedeeld en besproken worden. Daarnaast wordt het eerstejaarscurriculum doorgelicht om vast te stellen op welke momenten extra interventies gewenst zijn (bijvoorbeeld aandacht voor sociale binding of focus op ontwikkeling studievaardigheden).

De studentcoaches inventariseren in de stamgroepjes van hun opleiding welke behoeften er leven en ontwikkelen samen met hun docentbegeleiders het coachingsaanbod, dat daarmee dus vraaggestuurd en opleidingsspecifiek is. Waar het in eerste instantie om praktische hulp bij de start van de studie draait, wordt het gaandeweg een uitwisseling van persoonlijke ervaringen en verhalen en worden de groepsbijeenkomsten beleefd als veilige haven waarin thema’s als motivatiecrisis, keuzetwijfel, eenzaamheid en isolement in coronatijd e.d. aangekaart kunnen worden. Het contact met studentcoaches over dit soort zorgen is laagdrempelig en gelijkwaardig, anders dan een gesprek over deze thema’s met docenten en studentdecanen. Een studentcoach: “Zeg nu zelf: wie begrijpt beter wat studenten meemaken dan studenten zelf?”

Na anderhalf jaar blijken deelnemers aan de pilot over het algemeen heel enthousiast; vooral de onderlinge support wordt als waardevol ervaren.

Een eerstejaarsstudent Social Work over de geboden coaching: “Door het project voelde ik me erg verbonden, omdat het een safe space creëerde waar je je problemen kon bespreken zonder oordeel.”

Twee studentcoaches van Business Innovation: “Tijdens de lockdown hebben we gemerkt dat studenten ons als coaches en medestudenten hard nodig hadden. Hun studie werd vrijwel direct alleen online aangeboden en daardoor hadden de eerstejaars nog geen hechte band met hun medestudenten kunnen opbouwen. Vooral internationale studenten hadden het moeilijk, zonder ouders of vrienden in de buurt.”

In reactie op de vraag wat het coach zijn hem gebracht heeft, verwoordt een andere Business Innovation student zijn ervaringen met dit traject als volgt: “The program has allowed me to explore my leadership skills and to see how I work with a group. It is a different experience to think that you can help people and be helpful in general, but when it comes to systematically supporting a group of students, that is a quest. I believe that coaching is a very versatile and complex experience that helps you to perfect yourself and understand what you are providing and how it will be received.”

Het behoeft geen verder betoog dat de pilot Students4Students juist in deze coronatijd van grote waarde is. De lectoraten hopen na een tussentijdse evaluatie dan ook dat het Students4Students programma op basis van deze ervaringen over meer opleidingen uitgerold gaat worden.

Een andere vorm van ondersteuning van eerstejaarsstudenten bij de transitie van vooropleiding naar hbo wordt geleverd door studentmentoren. Docenten van de opleidingen Bouwkunde, Civiele Techniek en Bouwmanagement & Vastgoed in Alkmaar en Haarlem hebben deze vorm van begeleiding in het leven geroepen.

Een studentmentor wordt in de eerste twee onderwijsperiodes ingezet en kan kiezen uit verschillende rollen en taken. Gaan ze medestudenten ondersteunen bij projecten of helpen ze door bijles te geven in vakken waar de studenten moeite mee hebben? Willen ze helpen bij excursies naar bijvoorbeeld bouwplaatsen of geven ze liever voorlichting op een Open Dag of laten ze tijdens Proefstuderen hun stageplek zien aan studiezoekers? “Het is een mooi systeem, een leergemeenschap waarbij ouderejaarsstudenten jongere studenten helpen met de opleiding en veel laten zien. Het draagt bij aan een prettig studentenwelzijn”, vertelt docent Tamar Bessem, die mee heeft geholpen op dit mentorsysteem op te zetten.

Casper Vos, derdejaarsstudent Bouwkunde is zo’n studentmentor: “Ze kunnen me altijd vragen stellen. Door te overleggen met een student die al ervaring heeft met de projecten en lesstof wordt het duidelijker. We doen dit in ruil voor studiepunten.”

De opleiding Bouwkunde in Alkmaar ziet het niveau omhoog gaan door de extra begeleiding van studentmentoren. Daniel Kuurman, vierdejaarsstudent Bouwkunde: “Het legt makkelijker uit hoe je een project aanpakt als je zelf de ervaring daarmee al hebt. En daardoor kun je de eerstejaarsstudenten echt een stapje omhoog helpen. Je behoedt ze voor fouten die ik al gemaakt heb. Wij als studentmentoren zien de knelpunten van opdrachten en projecten vaak sneller dan docenten, omdat wij het zelf al eerder hebben uitgevoerd.” En ook Daniel zelf profiteert van het coachtraject: “Door uitleg te geven aan de eerstejaars geeft dat verdieping in je eigen kennis en het is een goede herhaling. Het mooiste blijft dat studenten veel leren van medestudenten!”

Op de voorgrond Casper Vos, derdejaarsstudent Bouwkunde Alkmaar

Ook binnen de Studentsuccescentra (SSC’s) op de verschillende locaties van Hogeschool Inholland zetten studenten zich in voor medestudenten. Deze studentbuddy’s organiseren onder meer workshops, kleinschalige evenementen, sociale activiteiten en sessies om gezamenlijk (online) te kunnen studeren. Met vlogs en blogs proberen ze andere studenten mee te nemen in hun (studenten-)wereld en op die manier te enthousiasmeren om ook actief te worden binnen het SSC. In een separate digitale omgeving Frisse Gedachtes kunnen studenten (desgewenst anoniem) chatten met speciaal getrainde studenten die een luisterend oor bieden bij zaken als een teruglopende studiemotivatie, eenzaamheid en studieproblemen.